Han har milliardærar bak seg

 

Nybil-salet av Tesla er halvert. Men framleis surfar vi tankelaust på sosiale media og fyller pengebingen til oligarkane som kuppar USA.

Eit propaganda-bilde frå nazi-tida viste eit bilde av Hitler framfor store mengder soldatar og den truande teksten: «Han har millionar bak seg». Motstandsrørsla spreidde ein plakat med same motivet, men bytte ut soldatane i bakgrunnen med pengesetlar. Bodskapen var klar: Bak Hitler står Krupp og IG Farben og heile den tyske storkapitalen.

Minst like tydelege var bilda frå president-innsetjinga til Donald Trump. Den triumferande Trump stod fremst. Like bak han stod dei rikaste i landet, skulder ved skulder. Her var Mark Zuckerberg (Meta/ Facebook, Instagram, Whatsup) og Jeff Bezos (Amazon og den no sensurerte Washington Post). Her stod også riking nummer ein, Elon Musk (X/Twitter, Tesla og Space-X), Han løfta handa på nazi-manér, så det gjekk kaldt nedover ryggen på demokratar verda rundt.

Meir og meir er det blitt klart at den ubereknelege Donald Trump berre er noko av problemet. Oligarkane som finansierte valkampen hans har no meir enn ei hand på roret. USA, vår gamle forbundsfelle på andre sida av Atlanterhavet, har lagt om kursen og styrer mot ein stad langt vekk både frå demokratiet, ytringsfridomen og sine tidlegare allierte i Europa.

Den amerikanske presidenten er truande til å bruke militærmakt for å legge under seg andre lands territorium. Vi kan ikkje lenger rekne med at han vil respektere Nato-garantien. Han brukar skamlaus utpressing  for å få eit krigstrøytt Ukraina til å gi etter for aggressoren Russland. I mange tiår har Europa levd godt i Nato under USAs vernande hand. No må vi truleg greie oss sjølve.

Kvar for oss rustar vi Nato-medlemmer opp for harde livet. Ikkje berre skal det norske Forsvaret styrkast kraftig. Også innsatsen til sivile borgarar er det bruk for. Vi har fått lister over alt vi til ei kvar tid skal ha av dåsemat, batteri og dunkar med vatn i kjellarboda i tilfelle krise. Vi er urolege nok til å følgje lojalt opp. Vi kan kanskje vere villige til å gjere endå meir.

 Den aukande forsvarsviljen her i landet har alt avspegla seg i bilsalet. Salet av prestisjebilen Tesla er så godt som halvert frå februar i fjor til februar i år. Trenden er internasjonal. Elon Musk si formue har krympa med 121 milliardar dollar så langt i år, skriv TV2 Nyheter. Det er ein budsjett-smell som må vere merkande, sjølv for verdas rikaste mann.

Endå meir verknadsfullt vil det vere om vi alle tok og skrota sosiale media som tech-milliardærane kontrollerer.  I land rundt oss flyttar kundane stille og roleg vekk frå Facebook og X og møtest igjen på like gode og framfor alt tryggare sosiale plattformer.  

Det er nemleg ikkje slik at vi er nøydde til å vere på Facebook og Instagram for å kunne halde kontakten med vener og familie. Alternativa finst. Problemet med å bytte plattform er å gjere det åleine. Slikt må gjerast i flokk: I Nederland lanserte dei ein nasjonal byttedag 1. mars, noko som førte til ei tidobling av nedlastingar til den alternative kanalen Signal.

 Det same kan vi gjere i Noreg, skriv  aktivistane Joran Buwalda og Sina Storelv i Klassekampen: «Vi oppmodar derfor alle privatpersonar, verksemder og influenserar til å slette sine aktive og inaktive X og Messenger-kontoar onsdag 2. april og rår til at ein brukar Bluesky og Signal som alternativ». Eller det nye norske Hudd, som har fått 70.000  nye følgjarar sidan november.

 Å skrote Facebook og Instagram er naturlegvis eit langt skritt for dei fleste. Men vi får sjå det som ei patriotisk handling. Ein boikott er ikkje berre eigna til å strupe fortenesta til alt for rike og mektige tech-milliardærar og kanskje påverke amerikansk utanrikspolitikk. Å bytte ut dagens monopolistar vil også gi betre sikring av personlege data og frigjere oss frå skjulte algoritmar. I siste instans kan dette vere ei uvurderleg hjelp for å  sikre både  ytringsfridom og våre andre demokratiske verdiar.