Innlegg

Han har milliardærar bak seg

  Nybil-salet av Tesla er halvert. Men framleis surfar vi tankelaust på sosiale media og fyller pengebingen til oligarkane som kuppar USA. Eit propaganda-bilde frå nazi-tida viste eit bilde av Hitler framfor store mengder soldatar og den truande teksten: «Han har millionar bak seg». Motstandsrørsla spreidde ein plakat med same motivet, men bytte ut soldatane i bakgrunnen med pengesetlar. Bodskapen var klar: Bak Hitler står Krupp og IG Farben og heile den tyske storkapitalen. Minst like tydelege var bilda frå president-innsetjinga til Donald Trump. Den triumferande Trump stod fremst. Like bak han stod dei rikaste i landet, skulder ved skulder. Her var Mark Zuckerberg (Meta/ Facebook, Instagram, Whatsup) og Jeff Bezos (Amazon og den no sensurerte Washington Post). Her stod også riking nummer ein, Elon Musk (X/Twitter, Tesla og Space-X), Han løfta handa på nazi-manér, så det gjekk kaldt nedover ryggen på demokratar verda rundt. Meir og meir er det blitt klart at den ubereknelege...
Legg inn en kommentar
Les mer

I skvis mellom kjemper

  Europa har   hamna i skvis mellom brutale stormakter i aust, vest og sør. «No må vi henge saman. Eller så blir vi hengde kvar for oss», sa tidlegare statsminister Jan P. Syse ein gong. Sjeldan har dette gamle jungelordet passa betre enn no. Den eine ulukka har ramma oss etter den andre. Det byrja kanskje med koronaen. Så gjekk Putin frå hemmeleg hybridkrig til fullskala militær invasjon i Ukraina. Så kom den folkevalde Trump på banen med forsøk på eit slags statskupp i USA. Han prøver ikkje ein gong å skjule at han driv utpressing. Bløff og trugsmål blir brukt mot krigstrøytte ukrainarar for å få fingrane i   naturressursar som innbyggjarane sjølve så sårt treng for å byggje opp att det utbomba landet sitt. Langt mot sør finn vi Kina og den eineveldige Xi, som sjarmerer oss med rimelege bilar og billig husefyll frå postordre-suksessen Temu. Han ser ut som ein teddybjørn og snakkar med innestemme, men han har minst ein rev bak kvart øyre. «Putin og Trump er som ki...
Legg inn en kommentar
Les mer

Politikk med mange nullar

  « Kære Norge , hvordan kan I dog efterhånden se jer selv i øjnene!  Korleis kan den norske regjeringa finne det forsvarleg å polstre den allereie bognande statskassa med meir pengar, som indirekte er tente på Ukraina-krigen, spør den danske storavisa Politiken. Der har du danskane. Set seg på sin høge hest medan dei sjølve håvar inn på slankemedisin. Naturlegvis svir det når våre naboland kritiserer oss for å vere gjerrige. Dei har rett i at vi har skodd oss godt på Ukraina-krigen. Etterspørselen etter norsk gass gjekk i taket då EU ikkje lenger kunne få billeg gass frå Russland. Vi gira opp produksjonen alt reimar og tøy kunne tole og sel til rekordhøge prisar. Men vi er ikkje krigsprofitørar med vilje. Det er slik marknaden fungerer.   Oljefondet er i skrivande stund på over 20.000 milliardar kroner og veksande. Det er lett å snuble i alle nullane. Det er altså eit stykke før vi når billionen, som er tusen milliardar, men vi er på veg.   Kvar og ein må sjø...
Legg inn en kommentar
Les mer

Godt mot!

  Godt nytt år! Slik helsar vi kvarandre i desse dagar. Vi har kanskje klemt og ønskt kvarandre alt godt litt meir inderleg enn før. Kongen og statsministeren har talt og prøvd å gi oss håp for framtida. Nyttårsrakettane har gått i vêret og lyst opp på himmelen ei lita stund.  Men så vart det veldig mørkt igjen. Det går betre og betre dag for dag, song vi før og dei fleste trudde på det. No blir det verre og verre, skal vi tru ei meiningsmåling som Norstat har gjort for NRK. Halvparten av alle norske kvinner og menn seier dei blir deprimerte av å følgje med på nyheitene.   For to år sidan var det berre 28 prosent som svara slik.   Kanskje treng vi heller den gamle helsinga   «Godt mot!» når vi helsar det nye året. For nyheitene er i sanning nedslåande: Ukraina-krigen i all si gru held fram og   Putin trugar med atomvåpen. Trump flyttar inn i Det kvite hus. Israels brutale krig i   Gaza held fram. Klimakrisa er galopperande. Parismålet om 1,5 gra...
Legg inn en kommentar
Les mer

Lukt og løye

  Gamle dagar lukta kanskje vondt. I våre dagar er idealet nærast luktfritt. Verda opplever vi med auge og øyre, via skjerm og mikrofon. Nasen er berre noko å henge brillene på. Fem sansar har vi menneske å orientere oss med. Når folk blir spurde kva sans som er viktigast, svarar nesten alle først syn og så høyrsel. Følelse kan vi ikkje greie oss utan, synest vi og smaken er naturlegvis viktig for dei matglade. Men luktesansen? Har vi særleg bruk for den? Noko luktar godt. Minst like mykje luktar vondt. I ein verdsomspennande undersøking frå 2011 frå McCann Worldgroup går det fram at eit fleirtal av ungdom heller ville kvitte seg med luktesansen enn med pc og mobil. Sure joggesko Visst finst det gode lukter: Roseduft og kongerøykelse, nysteikt brød og grønsåpevaska tregolv.   Men lukt kan også ofte vere irriterande, av og til kvalmande.   Sure joggesko og gammal sveittelukt. Den innestengde eimen av fuktige kjellar og   stanken frå tett kloakk. Luktesansen er...
Legg inn en kommentar
Les mer

Lønn som fortent

  Ulovlege innvandrarane kjem flygande over grensene. Framandelement utan respekt for norske tradisjonar. Uvanleg tidleg kjønnsmogne er dei også. Dei kan skjule seg i skuggen i årevis, berre for å ta makta så snart det blir ein sjans. Eg snakkar naturlegvis om den svartelista platanlønnen ( Acer pseudoplatanus ), som er den   falske halvbroren til heilnorsk spisslønn. Som Svartedauden kom han først til Bergen, der han vart planta i ein hage i 1765. Derifrå skal ha spreidd sine propellfrø i alle retningar. Platanlønnen er svartelista av styresmaktene fordi han ikkje er opphavleg norsk. Og vi må medgi, det er noko skummelt med hans måte å konkurrere på: Han veks til han har blitt ein til halvannan meter høg og ragar litt over resten av krattskogen. Så sluttar han å vekse. Før eller seinare fell eitt av dei høge trea i nærleiken, slik at lyset slepper til.   Då utnyttar frekkasen forspranget og skyt i vêret med rekordfart. Etter få år er han blant dei høgste trea i skoge...
Legg inn en kommentar
Les mer

Møte på midten

  Det er meir enn eit halvt hundre år sidan eg med brask og bram melde meg ut av statskyrkja. Det var ein kraftig   protest i ei bygd der statskyrkje-medlemskap var like sjølvsagt som   å vere med i folkeregisteret. Soknepresten skreiv inntrengande tilbake at han «nekta»   å gjennomføre utmeldinga utan ein alvorleg samtale først. Eg   måtte minne han om   min grunnlovsfesta religionsfridom før han gjorde si embetsplikt. Det var naturlegvis godt meint når soknepresten ville snakke fornuft til ein forvirra ungdomsopprørar. Men det nytta ikkje.   I dag er den mjuke maktbruken som vi kjende så kvelande, i stor mon borte. Gudsfornektarar og kyrkjegjengarar kan møtast på midten og oppdage at dei har eitt og anna felles. 60-talet var ei heilt anna tid. I familiar flest var det ei avis, ein radiostasjon, eit lite utval av ganske like bøker. Den lutherske varianten av kristendommen var statsreligion. Forkynninga byrja i heimane og på søndagsskulen. Frå e...
Legg inn en kommentar
Les mer